Fugowanie (nazywane też spoinowaniem) to proces wypełniania szczelin między płytkami. Stanowi ono ostatni etap tworzenia okładziny. Wbrew pozorom, fugi pełnią nie tylko funkcję estetyczną, ale też techniczną. Odpowiednio wykonane chronią konstrukcję przed wilgocią, a także zapobiegają pękaniu kafli.
Bez względu na to, jakie płytki się układa, nie można ich położyć bez zachowania odstępów. Nawet przy wykorzystaniu najmocniejszych zapraw klejących, elementy okładziny mogą się delikatnie przemieszczać, co wynika chociażby z wpływu temperatury czy osadzania się budynku. Brak szczelin wypełnionych fugą doprowadziłby do pękania płytek, ich wypchnięcia lub zapadnięcia. Jak zatem widać, poprawne wykonanie spoinowania może zadecydować o ogólnej trwałości tworzonej okładziny. Warto też wspomnieć, że za pomocą fugowania jesteśmy w stanie ukryć defekty płytek lub niedokładności powstałe w trakcie montażu. Wypełnienie szczelin stanowi również dodatkową ochronę przed wilgocią, a przypadku płytek zewnętrznych, dodatkowo przed niekorzystnym wpływem zmiennych warunków atmosferycznych.
Rodzaje fug
Do wykonania fug używa się specjalnych zapraw. Na rynku znaleźć można kilka ich rodzajów, które wykorzystuje się do konkretnych typów płytek. Najpowszechniejsze są zaprawy cementowe, idealnie nadające się do wypełnienia szczelin między kaflami ceramicznymi i kamiennymi (z wyjątkiem marmurowych). Cechą charakterystyczną tego spoiwa jest jego niska odporność na wodę, mróz oraz środki chemiczne. Z tego względu najlepiej używać jej wewnątrz budynku, w pomieszczeniach innych niż łazienka.
Nieco bardziej uniwersalna oraz mocniejsza wydaje się zaprawa uelastyczniona. Można ją stosować zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz, a dodatkowo sprawdzi się w miejscach, gdzie okładzina będzie narażona na odkształcenia lub przemieszczenia wywołane zmianą temperatury (np. na kominku).
Na rynku dostępna jest również zaprawa cementowo-epoksydowa. Ją z kolei wykorzystuje się do spoinowania nieporowatych płytek ceramicznych. Świetnie nadaje się do wypełnienia szczelin między kaflami w pomieszczeniach wilgotnych (np. w łazience). Istnieje również zaprawa epoksydowa, która charakteryzuje się dużą odpornością na działanie wody oraz wysokiej temperatury. Dlatego też zaleca się jej stosowanie do fugowania płytek w kuchni.
Firma Incana posiada w swojej ofercie profesjonalną zaprawę uniwersalną, przeznaczoną do wypełniania spoin o szerokości 4-20mm na ścianach i podłogach wykonanych z kamieni dekoracyjnych. Charakteryzuje się ona wysoką wytrzymałością i przyczepnością, a także bardzo dobrymi parametrami eksploatacyjnymi.
Fugi różnią się też od siebie kolorami. Istnieje wiele wariantów, które pozwalają dopasować wypełnienie szczelin do designu płytek oraz do wystroju całego wnętrza.
Jak przygotować się do fugowania płytek?
Już na etapie układania płytek należy wiedzieć, jakich rozmiarów będzie fuga. Ta może być niemal niewidoczna dla oka albo wyjątkowo szeroka i wyraźnie wyeksponowana. W przypadku pomieszczeń o standardowych warunkach nie ma to większego znaczenia. Wąskich spoin na pewno nie warto tworzyć w łazience, kuchni oraz w przypadku tworzenia okładzin na podłodze.
Do fugowania przystępuje się w momencie, gdy zaprawa klejowa uległa już związaniu (minimum 24 godziny). Zdarza się, że w szczelinach znajdują się resztki materiału klejącego, który należy usunąć przed przystąpieniem do spoinowania. Warto też ocenić wilgotność krawędzi płytek. Jeśli są one bardzo suche, zaleca się ich delikatne zwilżenie.
Zwykle podczas układania płytek stosuje się specjalne krzyżyki, które ułatwiają tworzenie równej wielkości szczelin. Przed przystąpieniem do fugowania należy je oczywiście wyciągnąć.
Jak fugować płytki?
Jeśli okładzina jest przygotowana do fugowania, można przystąpić do przygotowania zaprawy. Tę powinno się wytwarzać zgodnie z instrukcją znajdującą się na opakowaniu produktu. Nie zaleca się modyfikowanie proporcji wskazanych przez producenta, gdyż to może doprowadzić do zmiany właściwości masy, powstaniu przebarwień czy nawet pęknięcia spoin. Następnie, za pomocą gumowej packi, należy rozprowadzić zaprawę w taki sposób, by uzupełniła szczeliny między kaflami. Najlepiej robić to ruchem ukośnym przechodzącym w prostopadły względem krawędzi płytek. W ten sposób łatwo pozbywa się nadmiaru użytej masy. Fuga powinna wyschnąć po około 15 minutach (chyba że producent wskazał inaczej w instrukcji). Gdy spoina lekko się utwardzi, można ją wygładzić wilgotną gąbką. Na koniec pozostaje jedynie wyczyścić płytki i cieszyć się uzyskanym efektem.